Bị điện thoại rung đánh thức giữa đêm, mắt nhắm mắt mở vuốt màn hình — cửa sổ pop-up của phần mềm theo dõi giá nhấp nháy như tiếng chuông báo tử. Vừa bấm vào là tôi tỉnh ngủ liền: Bitcoin chỉ trong nửa ngày đã bốc hơi gần 20.000 đô, đồ thị K-line nhìn mà thê thảm không tả.

Nhóm chat đã nổ tung. Có người gửi voice mà giọng run run: "Xong rồi xong rồi, phải chăng thị trường bò đã kết thúc sớm?" Có người thì buông xuôi: "Sáng mai tỉnh dậy cắt lỗ, rút lui." Kỳ lạ nhất là mấy ông bạn cũ trước giờ coi thường crypto, nửa đêm cũng nhắn hỏi tôi có phải sắp sập không.

Nhưng nói thật, theo dõi thị trường từng này năm, cảnh này tôi gặp nhiều rồi. Nhìn ngoài thì máu chảy thành sông, thực ra kịch bản đợt giảm này đã được viết sẵn — chẳng liên quan gì tới bản thân Bitcoin, hoàn toàn là do vĩ mô xảy ra chuyện.

Thủ phạm thực sự? Hai chữ: hết tiền.

Bộ Tài chính Mỹ gần đây chơi lớn — phát hành liền một lúc hơn 160 tỷ đô trái phiếu quốc gia. Động thái này chẳng khác nào cắm một cái ống hút khổng lồ vào thị trường tài chính toàn cầu, dòng tiền nóng vốn dĩ đang xoay vòng giữa chứng khoán, crypto, hàng hóa lập tức bị hút sạch để lấp vào "hố" trái phiếu. Đã vậy, quan chức Fed còn nhanh chóng phát biểu: "Ngắn hạn đừng mong giảm lãi suất." Hy vọng về việc nới lỏng thanh khoản của thị trường bị dập tắt hoàn toàn.

Thị trường crypto vốn là sân chơi của dòng tiền ưa rủi ro. Hễ thanh khoản bị siết, tiền chạy còn nhanh hơn ai hết. Nhưng câu hỏi đặt ra — nền tảng của Bitcoin có sụp đổ không? Không hề. Tổ chức vẫn tích trữ, dữ liệu on-chain vẫn ổn định, kỳ vọng chu kỳ halving cũng không đổi. Nói trắng ra, đây là kiểu "tai bay vạ gió" điển hình, hiệu ứng domino do dòng tiền hoảng loạn tháo chạy mà thôi.

Khi thị trường lao dốc là lúc thử thách nhận thức nhất. Hoảng loạn là bản năng, nhưng đừng để cảm xúc quyết định thay bạn.