Hôm qua có một người bạn vừa theo dõi tôi, nhắn tin riêng: "Anh ơi, hợp đồng tương lai này có nên thử không? Em muốn liều một phen, một lệnh gỡ vốn."

Nhìn thấy câu này, tay tôi hơi run.

Mùi vị quen thuộc, công thức quen thuộc—năm xưa tôi cũng từng nghĩ như vậy mà?

Hồi đó mới vào thị trường, ở đâu cũng rỉ tai nhau "hợp đồng giúp bạn nhanh chóng tự do tài chính", tôi tin thật. Mang theo tất cả nhiệt huyết và toàn bộ tài sản lao vào làm một ván. Ba ngày. Chỉ ba ngày, tài khoản về đáy. Gỡ lại? Ha, chỉ có gỡ xuống hố thôi.

Cái đau nhất không phải là mất tiền, mà là cảm giác ngồi trước màn hình, nhìn số dư tài khoản về 0.00—như thể linh hồn bị lột khỏi xác. Im lặng đến rợn người, tĩnh lặng đến mức nghe rõ tiếng trái tim vỡ vụn. Lúc đó tôi hiểu: hợp đồng không phải đường tắt để kiếm tiền nhanh, mà là chiếc cầu trượt xuống vực sâu.

Sau khi bị cháy tài khoản, tôi điên cuồng nhìn lại mọi thứ. Do thị trường quá xấu? Vận xui? Kỹ năng chưa tới? Không phải. Nguyên nhân thật sự là—tôi hoàn toàn không biết "quản trị rủi ro" là gì.

Bước ngoặt đến khi tôi gặp một người anh lớn trong giới. Câu đầu tiên anh ấy mắng thẳng vào mặt tôi: "Đặt stop loss còn không biết, mơ mộng gì nữa?"

Từ đó, tôi bắt đầu học cách "sống sót", chứ không còn mơ "một đêm đổi đời". Tóm lại, có ba điểm sống còn:

**Thứ nhất, đòn bẩy là con dao hai lưỡi.** Trước đây tôi nghĩ 10x đòn bẩy còn nhẹ, giờ nghĩ lại đúng là tự sát. Người mới cứ đi từ mức thấp mà trải nghiệm thị trường, đừng vừa vào đã để thị trường coi mình như rau sạch mà thu hoạch.

**Thứ hai, stop loss không phải đồ trang trí.** Ngày xưa tôi thích nhất là gồng lệnh—"Chờ thêm tí nữa, biết đâu về bờ". Kết quả? Gồng ra cả bóng ma tâm lý. Giờ tôi dẫn ai chơi, việc đầu tiên là ép đặt stop loss. Không đặt? Đừng theo.

**Thứ ba, cảm tính còn nguy hiểm hơn thị trường.** Mấy lệnh cháy tài khoản của tôi, tám chín phần là do fomo, đu đỉnh bán đáy mà ra. Thấy người khác thắng thì ham, lao vào; thấy điều chỉnh thì hoảng, cắt lỗ ngay. Thị trường luôn thích dạy dỗ những ai mất kiểm soát cảm xúc như vậy.

Cuối cùng, hợp đồng không phải không thể chơi—nhưng bạn phải hiểu, nó là lửa. Biết dùng thì nấu ăn, không biết dùng thì đốt cháy cả bếp. Ai sống sót được thì thị trường luôn cho cơ hội; ai lao vào mù quáng thì đến cơ hội trông cũng không rõ mặt mũi.

Nếu bạn cũng đang định thử hợp đồng, hoặc đã từng bị thị trường dạy cho bài học, cứ thoải mái nhắn tôi.

Đừng ngại—ai cũng từng là "gà mờ" mới lớn. Khác nhau ở chỗ: có người chết cũng không rút kinh nghiệm, có người càng vấp càng tỉnh. Nếu bạn muốn học từ "sống sót trước đã", tôi sẵn sàng dẫn bạn một đoạn đường.