ETF được phê duyệt mà cũng không tính là tin tốt sao?

Tác giả: zhou, ChainCatcher

Trong khoảng một tháng trở lại đây, các ETF giao ngay của một loạt dự án tiền mã hóa mới nổi như DOGE, XRP, Solana (SOL), Litecoin (LTC), Hedera (HBAR), Chainlink (LINK) liên tiếp được phê duyệt niêm yết. Khác với kỳ vọng chung của thị trường, giá của các tài sản này không hề tăng vọt sau khi ETF lên sàn, thay vào đó là hiện tượng dòng tiền liên tục đổ vào nhưng giá coin lại điều chỉnh mạnh, khiến nhiều người suy nghĩ: Liệu việc ETF được phê duyệt còn có thể tạo ra lực đỡ bền vững cho giá coin không?

I. Giá coin chịu áp lực: Thanh lọc cảm xúc ngắn hạn và dòng tiền đầu cơ

Từ cuối tháng 10 đến tháng 11, thị trường chứng kiến làn sóng ETF của các tài sản tiền mã hóa mới nổi lên sàn dày đặc. Nhưng theo dữ liệu của SoSoValue, hiện tượng dòng tiền liên tục đổ vào nhưng giá lao dốc lại phổ biến ở các tài sản này:

• Solana (SOL): Kể từ khi lên sàn cuối tháng 10, SOL ETF đã ghi nhận dòng tiền ròng vào liên tục bốn tuần, tổng tài sản ròng hiện đạt 918 triệu USD, trong đó Bitwise và Grayscale ETF lần lượt đóng góp 631 triệu USD và 148 triệu USD. Tuy nhiên, giá SOL giao ngay lại giảm từ khoảng 184 USD ngày 31/10 xuống còn khoảng 143 USD hiện tại, giảm hơn 20%.
• XRP: ETF XRP đầu tiên lên sàn ngày 13/11, khối lượng giao dịch ngày đầu là 59,22 triệu USD, và bắt đầu có dòng tiền ròng vào liên tục từ ngày hôm sau. Tuy nhiên, giá XRP giao ngay từ mức 2,38 USD ngày 13/11 từng giảm hơn 20%, hiện giữ quanh mức 2,2 USD.
• HBAR: HBAR ETF lên sàn ngày 28/10, đã có dòng tiền ròng vào liên tục năm tuần, tổng tài sản ròng đạt 65,49 triệu USD, nhưng giá HBAR giao ngay giảm gần 20%.
• DOGE: DOGE ETF lên sàn ngày 24/11 không có dòng tiền ròng vào ngày đầu, giá trị giao dịch là 1,41 triệu USD, tổng tài sản ròng của 2 ETF DOGE giao ngay hiện là 6,48 triệu USD, giá DOGE không biến động mạnh.
• LTC: LTC ETF giao ngay lên sàn ngày 5/11, tổng dòng tiền ròng vào hiện là 7,26 triệu USD, nhưng trong tháng qua có nhiều ngày dòng tiền ròng vào bằng 0. Giá LTC đã giảm khoảng 14% kể từ khi Canary LTC ETF lên sàn ngày 28/10.

Có thể thấy, ngoại trừ ETF Litecoin, các ETF coin khác đều ghi nhận dòng tiền liên tục đổ vào nhưng giá coin không ngoại lệ đều giảm hoặc đi ngang.

Nguyên nhân tách rời này có thể đến từ hiệu ứng cộng hưởng giữa các yếu tố vĩ mô và hành vi đầu cơ.

Trước hết, cần thừa nhận rằng trong thời gian ETF được phê duyệt, bối cảnh chung của thị trường crypto không phải là tâm lý bull run hưng phấn. Hiệu suất của tài sản cốt lõi đã minh chứng điều này: ETF Bitcoin trong tháng 11 bị rút ròng 3,48 tỷ USD, ETF Ethereum bị rút ròng 1,42 tỷ USD. Lượng vốn rút khỏi tài sản cốt lõi quá lớn, tạo ra tâm lý tiêu cực và gió ngược vĩ mô mạnh mẽ, làm lu mờ những tích cực mà các ETF mới mang lại. Trong bối cảnh này, hành vi “mua kỳ vọng, bán sự thật” khiến các nhà đầu cơ tập trung chốt lời khi thông tin tốt được xác nhận, gây áp lực bán ngắn hạn.

Tiếp theo, trong giai đoạn thị trường giảm, tâm lý bán tháo ở các altcoin với thanh khoản yếu bị phóng đại. So với Bitcoin, các đồng như XRP, SOL có độ sâu thị trường thấp hơn, khả năng hấp thụ lực bán hạn chế. Đồng thời, tốc độ dòng tiền vào hiện tại khá chậm, tổ chức vẫn đang trong giai đoạn quan sát, tốc độ phân bổ vốn nhỏ giọt khó có thể ngay lập tức chống lại áp lực bán tập trung từ cá mập và đầu cơ.

Tóm lại, sự tách rời ngắn hạn giữa dòng tiền vào ETF và giá coin là kết quả tổng hợp của việc thanh lọc đầu cơ, gió ngược vĩ mô và tốc độ triển khai vốn của tổ chức còn chậm. Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là thông tin tốt mất tác dụng, mà nhắc nhở nhà đầu tư cần nhìn nhận giá trị ETF ở góc độ dài hạn hơn, từ cấu trúc phân bổ của tổ chức.

II. Giá trị dài hạn: Phân bổ tổ chức và dòng tiền bền vững

Nếu giá coin trong ngắn hạn bị tác động bởi ngoại lực, thì giá trị của ETF cần được đánh giá trên hai khía cạnh cốt lõi: tính bền vững của dòng tiền tổ chức và lợi thế cạnh tranh khác biệt của tài sản.

Giá trị này đầu tiên thể hiện ở sự thay đổi thái độ của các ông lớn tài chính truyền thống. Tập đoàn quản lý tài sản lớn nhất thế giới từng giữ quan điểm bảo thủ với tiền mã hóa - Vanguard Group (Vanguard Group) - đã tuyên bố mở giao dịch ETF Bitcoin. Các lãnh đạo của họ nhiều năm qua từng cho rằng crypto không có giá trị nội tại: không tạo ra dòng tiền và không phù hợp với chiến lược hưu trí dài hạn. Họ xem tài sản số là công cụ đầu cơ, không phải tài sản cốt lõi. Sau khi ETF Bitcoin niêm yết vào tháng 1/2024, Vanguard từng từ chối sản phẩm này, thậm chí cấm khách hàng mua các quỹ cạnh tranh.

Hiện nay, Vanguard đã cho phép nhà đầu tư giao dịch ETF Bitcoin của BlackRock, vai trò chuyển từ người chỉ trích thành nhà phân phối. Động thái này không nghi ngờ gì nữa, đã cho thấy ETF với tư cách công cụ đầu tư hợp pháp đã phá vỡ rào cản cuối cùng của thế giới tài chính truyền thống.

Thực tế chứng minh, dù giá giảm sâu, tổ chức vẫn kiên định ý chí phân bổ tài sản. Ví dụ, SOL ETF, HBAR ETF đã có dòng tiền ròng vào liên tục năm tuần; tài sản ròng của Canary XRP ETF đã đạt 355 triệu USD, Bitwise và Grayscale ETF đều khoảng 200 triệu USD. Dòng vốn tích lũy lớn và bền bỉ này là chỉ báo then chốt cho triển vọng dài hạn của ETF. Các nhà phân tích ước tính, dù quy mô nhỏ hơn Bitcoin, ETF altcoin vẫn có thể thu hút 10-20 tỷ USD vốn vào giữa năm 2026.

Trong chiến lược phân bổ của tổ chức, lợi thế cạnh tranh khác biệt của tài sản cũng rất quan trọng. Ví dụ, ETF staking Solana cung cấp lợi suất tới 7%, quỹ XRP dạng thanh toán…, các sản phẩm này sẽ hấp dẫn nhà đầu tư tìm kiếm đa dạng hóa hoặc thu nhập thụ động. Giám đốc nghiên cứu Grayscale, Zach Pandl, từng cho rằng ETF Solana trong 1-2 năm tới có thể hút ít nhất 5% tổng cung token Solana.

Tuy nhiên, sự lạc quan này đang bị các ông lớn thị trường thách thức gay gắt. Tập đoàn quản lý tài sản lớn nhất thế giới BlackRock tỏ ra thận trọng, thậm chí tiêu cực với ETF altcoin. Giám đốc tài sản số của BlackRock, Robert Mitchnick, cho rằng phần lớn altcoin đều vô giá trị, nhấn mạnh rủi ro khi đầu tư vào các tài sản số đa dạng, chưa trưởng thành, do đó họ chỉ tập trung vào Bitcoin và Ethereum. Nhà phân tích ETF của Bloomberg, Eric Balchunas, cũng ủng hộ quan điểm này và cho rằng đây là lý do BlackRock không muốn đa dạng hóa danh mục.

Lập trường thận trọng này mang tới rủi ro tiềm ẩn. K33 Research cho rằng nếu thiếu sự tham gia của BlackRock, tổng vốn vào ETF altcoin có thể giảm 50%-70%. Đồng thời, CEO CryptoQuant cảnh báo thanh khoản altcoin đang suy giảm nhanh chóng, chỉ những dự án mở ra được kênh thanh khoản mới (đặc biệt qua ETF) mới sống sót trên thị trường.

Ngoài ra, trường hợp ETF LTC giao ngay là minh chứng ngược rõ ràng nhất, khi sau khi lên sàn nhiều ngày liên tiếp không có dòng tiền ròng vào. Một trong những công ty quản lý tài sản số lớn nhất châu Âu, CoinShares, cũng đã chính thức rút hồ sơ đăng ký ETF XRP, Solana Staking và Litecoin với SEC, cho thấy ngay cả công ty lớn cũng cảnh giác với ETF tài sản đơn lẻ có cạnh tranh khốc liệt, lợi nhuận hạn chế.

CEO CoinShares, Jean-Marie Mognetti, cho biết do các ông lớn tài chính truyền thống đang thống trị thị trường ETF crypto tài sản đơn lẻ, công ty sẽ chuyển nguồn lực sang các sản phẩm sáng tạo, lợi nhuận cao hơn trong 12-18 tháng tới.

Kết luận

Sự phân hóa của các tổ chức chính là minh chứng cho kỷ nguyên ETF tài sản số đang bước vào giai đoạn phân tầng phân bổ. Một bên là Vanguard mở giao dịch ETF Bitcoin, tượng trưng sự chấp nhận cuối cùng của tài chính truyền thống với thị trường crypto; bên kia là CoinShares rút hồ sơ và BlackRock thận trọng với altcoin, cho thấy các tổ chức cảnh giác với chất lượng tài sản nền tảng và cạnh tranh của từng đường đua.

Tổng kết, việc ETF được phê duyệt về bản chất và dài hạn chắc chắn là thông tin tích cực quan trọng, còn việc giá coin giảm ngắn hạn không phải là mất tác dụng, mà chỉ là cách phản ánh bị bóp méo bởi lực lượng thị trường nhất thời.